همانطور که در مقاله شبکه های کامپیوتری گفتیم، منظور از شبکه کامپیوتری گروهی از کامپیوتر های متصل به یکدیگر است که می توانند از طریق یک شبکه منابع، اطلاعات و داده های خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند.
شبکه های کامپیوتری را می توان بر اساس اندازه و پهنای باند طبقه بندی کرد که عمدتا به چهار دسته تقسیم می شوند:
شبکه های LAN یا Local Area Network
شبکه محلی یا LAN، گروهی از کامپیوتر هاست که در یک منطقه کوچک مثل ساختمان یا دفتر به یکدیگر متصل شده اند. در این نوع شبکه برای اتصال دو یا چند Pc، از یک دستگاه ارتباطی مانند کابل کواکسیال، twisted pair و … استفاده می شود.
شبکه محلی نسبت به سایر شبکه ها، هزینه کمتری دارد زیرا با لوازم سخت افزاری ارزان مثل هاب، آداپتورهای شبکه و کابل های ethernet ساخته شده است. همچنین داده ها در شبکه LAN با سرعت و امنیت بسیار بالایی منتقل می شوند.
شبکه های PAN یا Personal Area Network
شبکه شخصی یا PAN، شبکه ای است که به صورت جداگانه برای هر فرد با فاصله 10 متری نیز قابل استفاده است. در واقع این شبکه یک مکان برای اتصال کامپیوتر های شخصی است. از این رو به عنوان شبکه شخصی شناخته می شود. Thomas Zimmerman اولین دانشمندی بود که ایده شبکه تخصصی را ارائه کرد. کامپبوتر های شخصی که در شبکه های PAN مورد استفاده قرار میگیرند عبارتند از لپ تاپ ها، تلفن های همراه، پخش کننده رسانه و ایستگاه های پخش. همچنین شبکه PAN، تا ناحیه 30 feet را پوشش می دهد.
به طور کلی دو نوع شبکه شخصی وجود دارد :
- Wireless Personal Area Network :
شبکه شخصی بی سیم با استفاده از فناوری های بی سیم مانند wiFi و بلوتوث توسعه یافته است. همچنین یک شبکه با range یا برد کم است.
- Wired Personal Area Network :
شبکه شخصی سیم کشی شده با استفاده از USB ایجاد می شود.
نمونه هایی از شبکه های شخصی :
- Body Area Network
- Offline Network
- Small Home Office
شبکه های MAN یا Metropolitan Area Network
شبکه MAN یا کلان شهری، شبکه است که با اتصال یک شبکه محلی متفاوت، برای ایجاد یک شبکه بزرگتر یک منطقه جغرافیایی بزرگتر را پوشش می دهد.
سازمان های دولتی از شبکه MAN برای اتصال به شهروندان و صنعت های خصوصی استفاده می کنند. در MAN، شبکه های LAN مختلفی از طریق خط تلفن متصل می شوند. از این رو شبکه MAN نیز نسبت به شبکه LAN محدوده بیشتری را ساپورت میکند.
پروتکل های پرکاربرد در MAN عبارتند از :
- RS-232
- Frame Relay
- ATM
- ISDN
- OC-3
- ADSL
چه زمانی از شبکه های MAN استفاده می شود؟
- بر قراری ارتباط بین بانک های یک شهر
- رزرو هواپیما
- برقراری ارتباط بین دانشگاه های درون یک شهر
- ارتباطات نظامی
شبکه WAN یا Wide Area Network
شبکه گسترده یا WAN، شبکه ای است که در سطح مناطق جغرافیایی بزرگ مانند ایالت ها یا کشور ها گسترش می یابد. این شبکه بسیار بزرگتر از LAN است و به هیچ وجه محدود به یک مکان واحد نیست!
از طریق خط تلفن، کابل فیبر نوری یا لینک های ماهواره ای در یک منطقه جغرافیایی وسیع نیز گسترش می یابد. می توان گفت بدون شک اینترنت یکی از بزرگترین شبکه های WAN در سطح جهان است.
شبکه های WAN به دلیل گسترده بودن امروزه در زمینه های تجاری، دولت و آموزش است که به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد.
نمونه هایی از شبکه گسترده :
- Mobile Broadband (پهنای باند موبایل)
- Last mile
- Private network (شبکه خصوصی)
مزایای استفاده از یک شبکه WAN :
- پوشش ناحیه جغرافیایی گسترده
- حاوی داده های متمرکز
- دریافت فایل های به روز شده
- تبادل پیام ها
- اشتراک گذاری گسترده نرم افزار ها و منابع
- تجارت جهانی
- پهنای باند بالا
معایب شبکه WAN :
- مسائل امنیتی
- نیازمند فایروال و آنتی ویروس
- هزینه راه اندازی بسیار بالا
- پیچیدگی در پیدا کردن و رفع عیب ها
شبکه Internetwork
شبکه اینترنت در واقع ترکیبی از دو یا چند شبکه کامپیوتری LAN یا WAN است که از پروتکل های اینترنت استفاده میکند. در این نوع شبکه، بخش های شبکه کامپیوتری با استفاده از دستگاه ها به هم متصل می شوند و توسط یک طرح آدرس دهی محلی، پیکربندی می شوند.
ارتباط متقابل بین شبکه های رایانه ای عمومی، خصوصی تجاری، صنعتی یا دولتی نیز می تواند به عنوان internetwork نیز تعریف شود.
مزایای استفاده از internetwork :
- ارتباطات گسترده و با کیفیت
- صرفه جویی در زمان
- همکاری گسترده
- استقلال در پلتفرم ها
- مقرون به صرفه