اصلی ترین فلسفه تکنولوژی بلاکچین، مسئله عدم تمرکز می باشد.
با این حال، تا همین اواخر، برخی از سرمایه گذاران مجبور بودند که از طریق صرافی های متمرکز اقدام به سرمایه گذاری در دارایی های رمزنگاری کنندکه با فلسفه این اکوسیستم مطابقت ندارد. این ناسازگاری باعث ایجاد صرافی های غیرمتمرکز شد که بستری غیرمتمرکز برای مبادله دارایی ها فراهم می کند.
عدم تمرکز که در آن معاملات، بدون واسطه و یا شخص ثالث مرکزی مانند بانک یا موسسه مالی اتفاق می افتد، اختیارات را بین افراد بسیاری تقسیم می کند. و مجدداً نحوه عمل کردن بسیاری از خدمات مالی را مهندسی می کند.
صرافی های غیر متمرکز چگونه کار می کنند؟
صرافی غیرمتمرکز، یک صرافی ارز دیجیتال است که به کاربران اجازه می دهد، ارز دیجیتال مورد نظر خود را از طریق یک پلت فرم ایمن و بدون واسطه به صورت نظیر به نظیر(P2P) معامله کنند.
با صرافی غیرمتمرکز، بلاکچین جایگزین شخص ثالث می شود. با انتقال عملیات های مهم به یک بلاکچین، تکنولوژی رمزنگاری، نقاط شکست را از بین میبرد و به کاربران اجازه می دهد تا کنترل دارایی های خود را حفظ کرده و تجارتی ایمن تر و شفاف تری را امکان پذیر کنند. صرافی های غیرمتمرکز از قراردادهای هوشمند برای اختصاص کد مستقل به معاملات بازار استفاده می کنند. اما درجات مختلفی از عدم تمرکز و متغیرهای متنوعی در انجام سفارشات وجود دارد.
مانند ارزهای دیجیتالی، صرافی های غیرمتمرکز نیز در پاسخ به سیستم های مالی سنتی و معیوب که خطرات سیستم متمرکز(مانند امنیت ناکافی، مسائل فنی و عدم شفافیت) را به کاربران منتقل می کرد، ایجاد شد.
انواع مختلف صرافی های غیر متمرکز
تمرکز زدایی کامل بیشتر یک فلسفه است تا یک قاعده کلی، زیرا بر اساس محدودیت های مقیاس پذیری لایه اول بلاکچین، چندان کاربردی نیست. اکثر صرافی های غیرمتمرکز در واقع نیمه متمرکز هستند و از سرورهای خود و دفاتر سفارش خارج از زنجیره برای ذخیره داده ها و برنامه ها یا نهادهای خارجی برای مبادله دارایی های کاربر استفاده می کنند.
اگرچه صرافی های غیرمتمرکز(DEX) همچنان در حال تکامل و عملکرد متقابل با DAp های دیگر هستند، اما DEX ها معمولاً از یک بلاک چین استفاده می کنند. یکی از ویژگی های مشترک همه صرافی های غیرمتمرکز این است که آنها سفارشات خود را به صورت زنجیره‌ای با قراردادهای هوشمند اجرا می کنند و در هیچ مرحله‌ای وجوه کاربران را ضبط نمی کنند.
مزایای صرافی های غیر متمرکز
دلایل زیادی جهت پذیرفته شدن صرافی های غیر متمرکز نزد طرفداران و سرمایه گذاران رمزنگاری وجود دارد. در ادامه به بررسی برخی مزایای صرافی های غیرمتمرکز خواهیم پرداخت:
عدم رعایت پروتکل های ضد پولشویی(AML) و شناخت مشتری(KYC) یا احراز هویت
صرافی های غیرمتمرکز قابل اعتماد نیستند، به این معنی که دارایی کاربران، حریم خصوصی و داده های شخصی محدود به خوبی حفظ می شوند.کاربران صرافی های غیرمتمرکز می توانند به راحتی و بدون نیاز به ایجاد حساب در صرافی، تایید هویت یا ارائه اطلاعات شخصی به خدمات صرافی دسترسی داشته باشند.
بدون خطر از جانب طرف مقابل
از آنجایی که کاربران مجبور نیستند داراییهای خود را به صرافی منتقل کنند. صرافی های غیر متمرکز می توانند خطرات سرقت و از دست دادن دارایی ناشی از هک را کاهش دهند. همچنین، صرافی های غیرمتمرکز می توانند از دستکاری قیمت یا حجم معاملات تقلبی جلوگیری کرده و به کاربران اجازه می دهند که تا حدی ناشناسی و حریم خصوصی خود را حفظ کند(زیرا این گونه از صرافی ها از قوانین مرسوم KYC و AML پیروی نمی کنند).
تمام توکن ها قابل معامله هستند
کاربران با استفاده از صرافی های غیر متمرکز می توانند ارزهای رمزپایه جدیدی که قبلاً مبادله آنها در جاهای دیگر با مشکل روبرو بود را معامله کنند. به طور معمول، صرافی های متمرکز فقط از ده ها پروژه پشتیبانی می کنند و اغلب، محبوب ترین ارزهای رمزنگاری شده را عرضه می کنند. این نوع صرافی ها، تجارت توکن های کوچکتر و کمتر محبوب را دشوارتر کرده و انجام معاملات را برای کاربران کشورهای دیگر محدود می کنند.
معایب صرافی های غیرمتمرکز
همانطور که صرافی های غیرمتمرکز دارای مزایای نوآورانه‌ای هستند، اما دارای معایبی نیز می باشند.
غیرقابل بازیابی
برخلاف صرافی های متمرکز که توسط شرکت های خصوصی اداره می شود؛ صرافی های غیر متمرکز اساساً توانایی بازیابی دارایی های از دست رفته و یا سرقت شده را ندارند. به دلیل عدم وجود فرآیند شناخت مشتری(KYC) یا توانایی لغو معامله در صورت خراب شدن حساب یا از دست دادن کلید خصوصی، کاربران قادر به بازیابی داده ها یا بازگرداندن دارایی های خود نیستند. هیچ تیم پشتیبانی یا خط تلفنی جهت اطلاع از دارایی های مفقود شده یا کلید خصوصی گم شده وجود ندارد. از آنجا که همه تراکنش ها بدون ناظر در قراردادهای هوشمند روی بلاکچین پردازش و ذخیره می شوند، بازپرداخت پول با مدل شبکه ناسازگار است و کاربران به طور کلی نمی توانند به دارایی های خود دسترسی پیدا کنند.
نقدینگی پایین
بسیاری از معامله گران، خدمات صرافی های متمرکز به علت حجم نقدینگی بیشتر، ابزارهای مختلف، جفت ارز و سفارش های متنوع را ترجیح می دهند. صرافی های غیرمتمرکز معمولاً نقدشوندگی کمتری نسبت به پلت فرم های متمرکز دارند زیرا هنوز جدید هستند و کاربران کمی دارند، اما به طور تناقض آمیزی باید کاربران جدیدی را برای تولید نقدینگی بیشتر جذب کنند.
سرعت محدود
بررسی و تایید تراکنش ها در شبکه بلاکچین، زمان می برد و سرعت پردازش به ماینرهای شبکه بستگی دارد.
قابلیت تجارت محدود
با توجه به اینکه صرافی های غیرمتمرکز اخیراً عملیاتی شده‌اند، تمایل آنها بر اجرای سفارشات خرید و فروش ساده است. ممکن است کاربران امکان انجام عملکردهای معاملاتی پیشرفته‌ای مانند توقف ضرر، معاملات مارجین و وام دهی را در اکثر صرافی های غیرمتمرکز نداشته باشند.
نتیجه گیری:
اساس کار صرافی های غیرمتمرکز بر مبنای بی اعتماد است که به کاربران اجازه می دهد بدون واگذاری دارایی های خود به شخص ثالث، ارزهای دیجیتال مورد نظر خود را خرید و فروش کنند. اگرچه تمرکززدایی کامل هنوز واقعیت ندارد، اما انواع مختلفی از صرافی های غیرمتمرکز وجود دارد که سطوح متفاوتی از امنیت، حریم خصوصی و کارآمدی را ارائه می دهند که کاربران می توانند مناسب ترین مورد را انتخاب کنند.
همچنین، در صورت تمایل می توانید با استفاده از لینک های زیر از طرز کار صرافی های متمرکز و تفاوت صرافی های متمرکز و غیر متمرکز مطلع شوید.
