DeFi یا دیفای مخفف نام Decentralized Finance است که به مجموعه‌ای از فناوری ها اشاره دارد که هدف آن تکرار و نوآوری در مدل ها/ محصولات خدمات مالی فعلی با استفاده از فناوری بلاکچین غیرمتمرکز است.

این خدمات مالی از دارایی های دیجیتالی که ممکن است دارایی ها را در دنیای واقعی نشان دهند یا نداشته باشند، تا قراردادهای هوشمند مالی که می توانند محصولات مختلف موجود در بازارهای سنتی را تکرار کنند، متغیر است.

سینتتیک(Synthetics) چیست؟

سینتتیک یک ابزار مالی یا محصولی است که به منظور شبیه سازی سایر ابزارهای مالی و در عین حال تغییر ویژگی های کلیدی آنها است. عملکرد یک ابزار مالی را می توان از طریق ترکیبی از ابزارهای مختلف نیز به دست آورد. این ابزارها برای ارائه انعطاف پذیری، سفارشی سازی و سهولت استفاده متناسب با نیازهای سرمایه گذاران و مشتریان ساخته شده‌اند.

سینتتیک چه چیزی را ارائه می دهد؟

بیایید با یک مثال کوچک شروع کنیم.

دو معامله‌گر شرط می بندند که ارزش یک دارایی در آینده در جهت های مختلف تغییر کند، یعنی افزایش یا کاهش یابد. حال، فرض کنید اگر ارزش در آینده افزایش یابد، یک معامله‌گر شرط را از دست می دهد و پیش بینی کننده صحیح،آن مقدار را به دست می آورد.

سینتتیک به سرمایه گذاران اجازه میدهد تا نسخه سینتتیک دارایی را با هر دارایی دیگری که پلتفرم می پذیرد خریداری کنند و سپس در آینده آن را به قیمت نقدی به فروش برسانند. در واقع، در یک پلت فرم سینتتیک، زمانی که یک معامله گر دارایی سینتتیک را می خرد، یک فرصت آربیتراژ(نوسان گیری) برای بازارسازان ایجاد می کند تا در صورت تغییر قیمت، دارایی پایه را خریداری کنند. این انگیزه سود است که قیمت را به دارایی پایه ثابت نگه می دارد.

حال، دلایل علاقه یک سرمایه گذار به خرید دارایی های سینتتیک چیست؟

سه چیز اصلی وجود دارد که ابزارهای سینتتیک ارائه می دهند:

تامین مالی:

سینتتیک می تواند هزینه های تامین مالی را کاهش دهد. به عنوان مثال، سوآپ بازده کل(TRS) به عنوان یک ابزار تامین مالی استفاده می شود.

ایجاد نقدینگی:

سینتتیک می تواند برای وارد کردن نقدینگی به بازار استفاده شود و هزینه های سرمایه گذاران را کاهش دهد. سوآپ پیش فرض اعتبار(CDS) را می توان به این روش برای پوشش ریسک استفاده کرد.

دسترسی به بازار:

سینتتیک می تواند با ایجاد مجدد جریان نقدی تقریباً هر اوراق بهاداری را با استفاده از ترکیبی از ابزارهای مالی و مشتقات، بازار را برای مشارکت نسبتاً آزاد باز کند. CDS می تواند برای تکرار اوراق قرضه و ارائه آن به بازار آزاد استفاده شود.

چرا سینتتیک برای دیفای ضروری است؟

سینتتیک چهار حوزه با ارزش که میتوانند به افزایش مقیاس دیفای کمک کنند را بررسی و حل می کند.

نقدینگی:

کمبود نقدینگی همیشه یک مسئله در فضای دیفای بوده است. بازیگران مختلف، به ویژه سازندگان بازار با تعداد زیادی از انواع مختلف دارایی های کریپتو سروکار دارند. حداقل تعداد ابزارهای مالی در فضای دیفای برای کار مدیریت ریسک مناسب وجود دارد. اینجاست که سینتتیک می تواند با محافظت از سود و موقعیت های پوشش دهی به افزایش فضای دیفای کمک کند.

حل موانع فناوری:

قرارداد هوشمند یکی از پایه های فضای دیفای است، با این حال، هنوز جابجایی دارایی ها در بلاکچین های متعدد دشوار است، زیرا نیاز به دسترسی مستقیم به دارایی ها در تمام پلتفرم ها دارد. این موضوع ارتباط متقابل زنجیره‌ای، محدودیت شدیدی را در دسترسی به دارایی در یک صرافی غیر متمرکز ایجاد می کند.

سینتتیک به معامله گران اجازه دسترسی مستقیم به دارایی ها را می دهد  در نتیجه مانع فناوری را حل می کند.

مقیاس گذاری دارایی:

آوردن یا اتصال دارایی های دنیای واقعی مانند ارزهای فیات، طلا و غیره به پلتفرم های بلاکچین به روشی غیر قابل اعتماد، همیشه یکی از چالش ها برای فضای دیفای بوده است. تاکنون، استیبل کوین هایی مانند تتر این نقش در جایی که ارزهای فیات وثیقه دارند را بر عهده گرفته‌اند. با این حال، خریداری که دارایی سینتتیک دارد می تواند با ارزهای فیات معامله کند. به همین دلیل، سینتیکی یک مکانیزم انعطاف پذیر را برای کمک به افزایش دارایی ها در فضای دیفای ارائه می کند.

مشارکت بیشتر:

علاوه بر مقیاس دارایی ها، یکی دیگر از حوزه هایی که  سینتتیک مستقیماً بر آن تاثیر می گذارد، مشارکت سرمایه گذار است.

در امور مالی سنتی، سینتتیک در دسترس سرمایه گذاران بزرگ و پیچیده است و آنها را قادر می سازد تا پروفایل های مدیریت ریسک پیچیده‌ای ایجاد کنند. در مقابل نیز پلتفرم های بلاکچین مبتنی بر قرارداد هوشمند با ابزارهای محدود فین تک خود توانسته‌اند به طور کلی سرمایه گذاران کوچکتری را جذب کنند. سینتتیک در فضای دیفای به معنای آوردن سرمایه گذاران بزرگ به فضای دیفای است.

دارایی های سینتتیک دیفای به کاربر اجازه می دهند تا در هر بازاری شرکت کنند. این بدان معناست که تا زمانی که قیمت بازار عمومی باشد، هرکسی می تواند با دارایی های سینتتیک تعامل داشته باشد.

موارد استفاده از سینتتیک

انواع مختلفی از ابزارهای سینتتیک در فضای دیفای موجود است. در حالی که برخی شبیه به همتایان خود در فضای مالی متمرکز سنتی هستند، اما برخی کاملاً بومی فضای دیفای می باشند.

این ابزارها شامل ابزارهایی برای مدیریت دارایی، تجزیه و تحلیل، دریافت یا اعطای وام، مارجین تریدینگ، صرافی های غیرمتمرکز، زیر ساخت های دیفای و ابزار توسعه، بیمه، بازارها، مشتقات، سهام، توکنیزه کردن دارایی ها، پرداخت ها، استیبل کوین ها و غیره است.

در اینجا ما چند ابزار از این قبیل را با نمونه ابزار مربوطه مورد بحث قرار خواهیم داد. لطفاً توجه داشته باشید که برخی از این ابزارها، اگرچه در اینجا در دسته های ابزار مختلف نشان داده شده‌اند، می توانند دو یا چند عملکرد از این قبیل را ارائه دهند. هرجا که با چنین ابزارهایی مواجه شدیم به آنها اشاره خواهیم کرد.

ابزار 1: وام و استقراض رمزنگاری

فضای وام دهی کریپتو به سرعت در حال کسب اهمیت و محبوبیت می باشد. بنابراین ما تمرکز زیادی روی این مورد خواهیم داشت.

پلتفرم های وام دهی دیفای به کاربران یا کسب و کارها وام هایی را به صورت غیرقابل اعتماد، یعنی بدون هیچ واسطه‌ای ارائه می کنند، در حالی که پروتکل های وام دهی به هر شرکت کننده اجازه می دهد تا سود ارزهای دیجیتال و استیبل کوین ها را دریافت کند.

در مورد بلاکچین مورد استفاده، اتریوم و EOS بر بازار وام دهی دیفای تسلط دارند. در حالی که بیشتر برنامه های وام دهی دیفای بر روی اتریوم ساخته شده‌اند، EOS بالاترین مقدار(بیش از 600 میلیون دلار) که توسط یک بلاکچین قفل می شود را صادر می کند. از آنجایی که دارایی های دیجیتالی تمایل به بروز نوسانات شدید قیمت دارند، این پلتفرم های وام دهی معمولاً از وام گیرندگان می خواهند که به طور متوسط 150 درصد وثیقه برای شروع وام ارائه کنند.

نرخ سنتی وام و استقراض موسسات مبتنی بر دلار در ایالات متحده به طور کلی بین 2 تا 3 درصد است. اما نرخ وام و استقراض در فضای دیفای با نرخ وام 6 تا 10 درصد در USDC بالاتر است. DAI نیز دارای نرخ استقراض تا 17.5 درصد می باشد.

پلتفرم ها و پروتکل های وام گیری مزایای مختلفی را برای فعالان بازار ارائه می کنند.

برای وام گیرندگان:

امکان فروش یک دارایی: 

وام گیرنده می تواند دارایی بخرد و فوراً آن را در هر صرافی دیگری با هر ارز دیجیتال دیگری به فروش برساند. این امر، مارجین تریدینگ را در صرافی های متمرکز تکرار می کند. همچنین، عملکرد معاملات مارجین را در پلتفرم هایی که از آن پشتیبانی نمی کنند ارائه می دهد.

قرض گرفتن یک ابزار مفید:

وام گیرنده ممکن است تصمیم بگیرد که به طور موقت یک توکن را قرض بگیرد تا حقوق یا قدرت خاصی در بلاکچین کسب کند. مانند حقوق حاکمیتی.

برای وام دهندگان:

پاداش سرمایه گذاری بلند مدت:

یک سرمایه گذار بلند مدت می تواند علاوه بر افزایش سرمایه یا استراتژی HODL، مبلغ بیشتری را از سود دارایی های فرض داده شده به دست آورد.

فرصت کسب درآمد از استیبل کوین:

صادر کنندگان استیبل کوین می توانند با توزیع بخشی از درآمد خود از نرخ های بهره شناور جمع آوری شده در سپرده های بانکی خود به کاربرانی که از عرضه در گردش این پلتفرم پشتیبانی می کنند، مشوق هایی را بدست آورند.

برای هر دو:

این امر، فرصت های آربیتراژ را در چندین پلتفرم ارائه می دهد. اگر نرخ استقراض کمتر از نرخ وام باشد، فرصت آربیتراژ وجود دارد.

آربیتراژ بین CEX و DEX:

کاربری که به دلار آمریکا( یا هر ارز فیات دیگری) دسترسی دارد، می تواند دلار را با نرخی کمتر از DEX(صرافی های غیرمتمرکز) قرض کرده، آن را در CEX(صرافی های متمرکز) با یک رمز ارز دیگر معامله کند و سپس جهت دریافت کمیسیون آربیتراژ، آن را به DEX قرض دهد. معمولاً یک پلتفرم با الزامات سختگیرانه KYC این فرصت را ارائه می دهد. با این حال، تقاضای ناکافی، طرف مقابل و ریسک های خاص پلت فرم وجود دارد.

آربیتراژ بین DEX:

این یک فرصت نادر است زیرا نرخ وام و استقراض به طور گسترده‌ای افزایش می یابد. برای انجام بهترین آربیتراژ از این نوع، دو وام(DEX های مختلف) باید دارای پارامترهای مشابهی مانند مدت زمان و تاریخ سررسید باشند. خطرات ممکن است شامل محیط های مختلف شبکه، نرخ تورم بومی، تغییرات قیمت، پیش پرداخت و نقدینگی باشد.

وام های رمزنگاری مزایایی کلیدی را نسبت به محصولات مالی سنتی ارائه می دهند:

– شفافیت در جابجایی وجوه و قرارداد هوشمند زیربنایی

– کارایی قیمت به دلیل اینکه قیمت ها تابع تقاضای بازار هستند

– دسترسی بسیار آسان تر برای کاربران

– کاربرد بیشتر پلت فرم، سرعت و انعطاف پذیری در وام/ قرض گرفتن

– مقاومت در برابر سانسور و تغییر ناپذیری

مثال ها:

نمونه هایی از این نوع پلتفرم ها و پروتکل های غیر حضانت عبارتند از:

Dharma، Compound، Maker، Nuo Network، dYdX، Fulcrum، ETHLend، و غیره.

BlockFi و Nexo نمونه‌هایی از پلتفرم‌های نوع حضانت هستند. MakerDAO، Dharma و Compound تقریباً 80٪ از کل ETH قفل شده در سیستم عامل های دیفای را نشان می دهند.

دارما(Dharma):

دارما یک پلتفرم وام دهی/ استقراض P2P نیمه متمرکز مبتنی بر اتریوم است. این پلتفرم از USDC،ETH ، DAI برای وثیقه پشتیبانی میکند. متوسط نسبت وثیقه 210 درصد است و نرخ بهره نیز برای هر کوین متفاوت است.

این امر به کاربران اجازه می دهد تا کوین ها را به مدت 90 روز با نرخ بهره ثابت وام دهند یا وام دریافت کنند. نرخ وام و استقراض در این حالت برابر است. این نرخ بهره به صورت دستی در فرآیند جعبه سیاه توسط تیم تعیین می شود. یک واقعیت جالب این است که حتی اگر وام گیرنده، وام را قبل از 90 روز پرداخت کند، باید کل سود 90 روز را بپردازد.

معاملات دارما به صورت دستی انجام می شود. زیرا دارما یک سیستم غیر حضانتی است. نرخ بهره زمانی که تقاضای مازاد از سوی وام گیرندگان وجود داشته باشد افزایش می یابد و زمانی که مبلغ وام بسیار زیاد باشد کاهش می یابد. نرخ بهره وام برای ارائه نقدینگی بیشتر همیشه کمتر از نرخ وام است.

تابع برداشت ارائه شده در اینجا به کاربران امکان می دهد تا cToken ها را به دارایی های اصلی تبدیل کنند. به عنوان مثال، از cBAT به DAI یا ETH

نرخ بهره در طول زمان با انجام آن در سطح بلوک ترکیب می شود. متوسط نسبت وثیقه در اینجا 400 درصد است.

نتیجه گیری دیفای

سینتتیک ها، ابزارهایی کاربردی هستند که مملو از وعده ها و پتانسیل های پنهان می باشند. با این حال، خطرات متعددی نیز وجود دارد. زیرا فضای سنتی مالی و اقتصاد جهانی را چند بار از بین برده است(رکود ایالات متحده در سال 2007).

اما شکی نیست که سینتتیک جزئی حیاتی برای رشد فضای دیفای است. البته هنوز در مرحله اولیه خود است و بنابراین نمی توان چیزی را به طور قطع پیش بینی کرد. فضای سینتتیک دیفای نیاز به تحقیقات مستمر از توسعه دهندگان و سرمایه گذاران دارد تا ابزارهای نوآورانه را در فضای دیفای پیاده سازی کنند. بنابراین امکان انعطاف واقعی و سهولت دسترسی و استفاده را فراهم می کند.